Αποφασιστική αλλά και ανεξάρτητη στάση με στόχο τη αντιμετώπιση των καίριων προκλήσεων που απειλούν το διεθνές εμπόριο υιοθετεί η Ε.Ε. στη νέα εμπορική στρατηγική της. Θέτει, έτσι, στο επίκεντρο της νέας στρατηγικής της την αναμόρφωση του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου και τις πιέσεις προς τις ΗΠΑ για σύμπηξη ενιαίου μετώπου προς την Κίνα. Παρά την πρόσφατη συμφωνία που υπέγραψε με το Πεκίνο, άλλωστε, η Κομισιόν δεν κρύβει την ανησυχία της για τη δυσανάλογη ενίσχυση του ασιατικού οικονομικού γίγαντα και τις επιπτώσεις της.
Ανακοινώνοντας τη νέα εμπορική στρατηγική τής Ε.Ε. ο επίτροπος Εμπορίου, Βάλντις Ντομπρόβσκις, τόνισε πως «οι προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε απαιτούν μια νέα εμπορική στρατηγική η οποία θα μας δίνει τα αναγκαία εργαλεία για να υπερασπιστούμε τον εαυτό μας και να αντιμετωπίσουμε τις αθέμιτες εμπορικές πρακτικές». Προσέθεσε, επίσης, πως η Ε.Ε. θα κατοχυρώσει «τη δυνατότητά της να κάνει τις δικές της επιλογές και να διαμορφώνει τον κόσμο που την περιβάλλει».
Σε σχετική ανακοίνωσή της η Ευρωπαϊκή Επιτροπή τονίζει πως πρέπει να ενισχυθεί το διεθνές εμπόριο και να ρυθμιστεί πιο αποτελεσματικά ώστε να αντιμετωπιστεί καλύτερα η παγκόσμια οικονομική κρίση που προκάλεσε η πανδημία.
Σε ό,τι αφορά την κρίση που σοβεί στις διεθνείς εμπορικές συναλλαγές, η Κομισιόν υπογραμμίζει ειδικότερα ότι «καθοριστικός μοχλός της κρίσης υπήρξε το γεγονός ότι η ένταξη της Κίνας στον ΠΟΕ δεν οδήγησε τελικά στον μετασχηματισμό της σε οικονομία της ελεύθερης αγοράς» όπως ήταν η προσδοκία των δυτικών οικονομιών, Ευρώπης και Αμερικής. Προσθέτει μάλιστα ότι ούτε και «ο ΠΟΕ κατόρθωσε να θεσπίσει νέους κανόνες για να αντιμετωπίσει αυτό το πρόβλημα».
Τονίζει, έτσι, πως ένας από τους στόχους της στρατηγικής της είναι να διασφαλίσει πως η Κίνα θα συμμορφωθεί με τις διεθνείς υποχρεώσεις της. Οπως εξηγεί, «η ραγδαία άνοδος της Κίνας που επέδειξε τις παγκόσμιες φιλοδοξίες προωθώντας ένα δικό της μοντέλο κρατικού καπιταλισμού έχει μεταβάλει θεμελιωδώς την παγκόσμια οικονομική και πολιτική τάξη πραγμάτων». Οπως τονίζει, ο βαθμός στον οποίο έχει ανοίξει την αγορά της η Κίνα «δεν ανταποκρίνεται στο βάρος που έχει στην παγκόσμια οικονομία, ενώ το κράτος εξακολουθεί να ασκεί τεράστια επιρροή στο οικονομικό της περιβάλλον». Υπογραμμίζει, άλλωστε, την ανάγκη για εσπευσμένη δράση, τονίζοντας πως μέχρι το 2024 το 85% του παγκόσμιου ΑΕΠ θα παράγεται εκτός Ε.Ε., με το κινεζικό ΑΕΠ να αυξάνεται κατά 4,7% ετησίως για τα επόμενα 10 χρόνια.
Εφιστά, έτσι, την προσοχή των εταίρων της Ε.Ε. στο γεγονός ότι «αυτό θέτει διαρκώς αυξανόμενες προκλήσεις στο κατεστημένο παγκόσμιο σύστημα οικονομικής διακυβέρνησης».
Σημειωτέον, πάντως, ότι μέσα στην εβδομάδα δόθηκαν στη δημοσιότητα στοιχεία που φέρουν την Κίνα να αποτελεί πλέον τον υπ’ αριθμόν ένα εμπορικό εταίρο της Ε.Ε., αντικαθιστώντας τις ΗΠΑ για πρώτη φορά το περασμένο έτος. Οι δύο πλευρές κατέληξαν, άλλωστε, τον Δεκέμβριο σε διμερή συμφωνία για τις επενδύσεις, που θεωρητικά θα προσφέρει στις ευρωπαϊκές επιχειρήσεις καλύτερη πρόσβαση στην κινεζική αγορά. Λίγες ημέρες, πάντως, προτού αναλάβει επισήμως καθήκοντα ο Τζο Μπάιντεν, η Κομισιόν έστειλε στην Ουάσιγκτον επιστολή προτείνοντας τη δημιουργία κοινού μετώπου για την ανάσχεση της κινεζικής επέλασης. Από πλευράς του Λευκού Οίκου είχε πάντως ήδη εκφραστεί δυσφορία για τη συμφωνία ανάμεσα στις Βρυξέλλες και το Πεκίνο.
Εξάλλου στο πλαίσιο της νέας στρατηγικής της, η Κομισιόν εκφράζει παράλληλα την πρόθεσή της να προτείνει σειρά μεταρρυθμίσεων στον ΠΟΕ με στόχο να συμπεριληφθούν στην πολιτική του η βιώσιμη ανάπτυξη, τα εργασιακά δικαιώματα και η ισότητα των φύλων αλλά και να αναλάβει πρωτοβουλία ώστε να διεξαχθούν διαπραγματεύσεις με αντικείμενο την αποτροπή των στρεβλώσεων που προκαλούν στο διεθνές εμπόριο οι κρατικές επιχειρήσεις.
Σχεδιάζει, όμως, να επιδιώξει την ανασύσταση της επιτροπής διευθέτησης διενέξεων που λειτουργούσε στο πλαίσιο του ΠΟΕ, έτσι ώστε να ληφθούν υπόψη οι διεθνείς εντάσεις που έχουν εκδηλωθεί στο εμπόριο. Πρόκειται για το Σώμα που παρέλυσε το 2019 όταν ο τέως πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, αρνήθηκε να εγκρίνει τον διορισμό νέων στελεχών και την αναπλήρωση των κενών θέσεων, αμφισβητώντας τη δικαιοδοσία του να κρίνει διεθνείς διενέξεις. Στη σχετική ανακοίνωσή της, πάντως, η Κομισιόν αναγνωρίζει κάποιο δίκιο στην τότε κίνηση της Ουάσιγκτον ακριβώς εξαιτίας της ανατροπής που επήλθε με τη δυσανάλογη ενίσχυση της Κίνας. Καλεί, έτσι, τον νέο ένοικο του Λευκού Οίκου να πάρει αποστάσεις από τη στάση του προκατόχου του και να συμμετάσχει ενεργά στην προσπάθεια για αναμόρφωση του συστήματος διευθέτησης διενέξεων και του ΠΟΕ γενικότερα.