Με αφορμή τις πολύ συχνές μυκητιασικές κολπίτιδες που ταλαιπωρούν το γυναικείο πληθυσμό ιδιαίτερα τους καλοκαιρινούς μήνες μετά τα μπάνια, υπενθυμίζω λίγα ενδιαφέροντα στοιχεία:
ΜΥΚΗΤΙΑΣΙΚΕΣ ΚΟΛΠΙΤΙΔΕΣ
Μήπως και εσείς αμελείτε να αλλάξετε το βρεγμένο μαγιό σας έπειτα από μια δροσιστική βουτιά στη θάλασσα; Αν ναι, τότε θα πρέπει να γνωρίζετε ότι, καθώς μπαίνει το καλοκαιράκι και η θερμοκρασία αυξάνεται συνεχώς, η ζέστη και η υγρασία ευνοούν τη συχνότερη εμφάνιση ορισμένων νοσημάτων. Ένα από αυτά, που ταλαιπωρεί κυρίως τις γυναίκες, είναι οι μυκητιασικές κολπίτιδες.
Τι είναι η μυκητιασική κολπίτιδα;
Η μυκητιασική κολπίτιδα (ΜΚ) είναι μια φλεγμονή του κόλπου, η οποία πλήττει ένα μεγάλο αριθμό γυναικών αναπαραγωγικής ηλικίας. Σύμφωνα με τα στοιχεία του C.D.C. (Center for Disease Control) των Η.Π.Α., έως και το 90% όλων των γυναικών θα παρουσιάσει το λιγότερο μία φορά στη ζωή τους ΜΚ, ενώ το 40-50% δύο ή περισσότερα επεισόδια, το 15-25% υποτροπιάζουσα λοίμωξη και ένας αρκετά μεγάλος αριθμός εμφανίζει ασυμπτωματική ΜΚ (έως 25%).
Η μυκητιασική (ή καντιντιασική) κολπίτιδα οφείλεται στο μύκητα Candida Albicans, έναν μικροοργανισμό του γενετικού και γαστρεντερικού συστήματος, ο οποίος ευθύνεται για το 85‐90% των περιπτώσεων ΜΚ, και ακολουθούν με μικρότερη συχνότητα τα είδη Candida globrata και Candida tropicalis. Η Candida εκτός από τον κόλπο προσβάλλει το στόμα και άλλες υγρές περιοχές του δέρματος.
Η υπερανάπτυξη της Candida ευνοείται από την υψηλή θερμοκρασία και το υγρό περιβάλλον. Έτσι, δεν είναι τυχαίο, που το καλοκαίρι παρατηρούνται πολλά κρούσματα μυκητιασικής κολπίτιδας.
Γενικά, οι μυκητιάσεις απαντώνται συχνότερα στις γυναίκες, εξαιτίας του θερμού και υγρού περιβάλλοντος του κόλπου και της εύθραυστης ισορροπίας του οικοσυστήματός του, η οποία διαταράσσεται πολύ εύκολα.
Απεναντίας, οι άνδρες προσβάλλονται από μυκητίαση σπανιότερα. Το συνηθέστερο σύμπτωμα σε αυτούς, είναι ερυθρότητα και οίδημα του πέους και της βαλάνου. Ωστόσο, στην πλειονότητά τους παραμένουν ασυμπτωματικοί φορείς, ενώ όσοι έχουν υποβληθεί σε περιτομή παθαίνουν πιο εύκολα μυκητιάσεις.
Πού οφείλεται;
Οι μύκητες υπάρχουν φυσιολογικά σε περιορισμένο αριθμό (φυσιολογική χλωρίδα σώματος) στη στοματική κοιλότητα, την πεπτική οδό και τον κόλπο. Τα μικρόβια που αποικίζουν υπό φυσιολογικές συνθήκες το σώμα παρεμποδίζουν την υπέρμετρη ανάπτυξή τους. Παρ’ όλα αυτά όμως, πολλές φορές η ισορροπία διαταράσσεται, οι μύκητες πολλαπλασιάζονται επικίνδυνα και τελικά προξενούν λοιμώξεις. Αυτό οφείλεται σε διάφορους παράγοντες, που συντελούν στην αλλαγή της σύνθεσης της φυσιολογικής μικροβιολογικής κολπικής χλωρίδας, καθώς μειώνουν τον αριθμό των γαλακτοβακίλλων στην περιοχή του κόλπου.
Η μείωση αυτή των γαλακτοβακίλλων έχει ως αποτέλεσμα την αλλαγή του pH (της οξύτητας δηλαδή του κόλπου) προς το αλκαλικότερο, τη μείωση της παραγωγής H2O2, και οδηγεί στη δημιουργία συνθηκών, κατάλληλων για τον πολλαπλασιασμό αναερόβιων μικροοργανισμών και ειδών Candida.
Οι προδιαθεσικοί παράγοντες για την εμφάνιση μυκητίασης είναι οι εξής:
Έντονη σεξουαλική δραστηριότητα.
Η λήψη αντιβιοτικών, τα οποία μπορούν να καταστρέψουν τα μικρόβια που συγκρατούν τον πολλαπλασιασμό των μυκήτων.
Οι καταστάσεις που προκαλούν ορμονικές μεταβολές, όπως η εμμηνόπαυση, η εγκυμοσύνη ή η λήψη αντισυλληπτικών.
Ο υψηλός πυρετός.
Λήψη Στεροειδών και, γενικά, καταστάσεις που προκαλούν ανοσοκαταστολή.
Η χρήση σερβιέτας εκτός των ημερών της εμμήνου ρήσης.
Χρήση στενών τζίν παντελονιών.
Ο σακχαρώδης διαβήτης, ιδιαίτερα όταν τα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα δεν ρυθμίζονται ικανοποιητικά. Σε αυτή την περίπτωση θα πρέπει να επισημάνουμε ότι οι επίμονες ή υποτροπιάζουσες μυκητιασικές κολπίτιδες, ενδέχεται να αποτελούν τα πρώτα σημεία διαβήτη ή, σπάνια, λοίμωξης από τον ιό HIV (AIDS).
Συμπτώματα: Πώς θα καταλάβω ότι έχω μυκητίαση;
Η μυκητιασική κολπίτιδα από Candida προκαλεί την αποβολή παχύρρευστου λευκωπού εκκρίματος από τον κόλπο, του οποίου η εικόνα προσομοιάζει χαρακτηριστικά με εκείνη του κομμένου γάλακτος.
Άλλα συμπτώματα για τα οποία παραπονιούνται συχνά οι γυναίκες, είναι ο έντονος κνησμός, η εκτεταμένη ερυθρότητα και το οίδημα του έξω τμήματος του κόλπου και του αιδοίου, η δυσπαρεύνεια (πόνος κατά την επαφή).
Επίσης, είναι πιθανόν να υπάρχει αίσθημα καύσου κατά την ούρηση, κυρίως όταν προκληθούν μικροτραυματισμοί εξαιτίας του έντονου κνησμού.
Ορισμένες γυναίκες, μολονότι πάσχουν από μυκητίαση, δεν έχουν κανένα σύμπτωμα.
Κολπική Καντιντίαση. Χαρακτηριστικό παχύρευστο έκκριμα που προσομοιάζει τρίμματα μαλακού τυριού.
Συνήθως δεν υπάρχει δυσάρεστη οσμή στις εκκρίσεις του κόλπου.
Πώς διαγιγνώσκεται η μυκητίαση;
Χαρακτηριστική είναι η εικόνα Candida Albicans με μικροσκόπιο αντίθετης φάσης
Εάν έχετε τα παραπάνω συμπτώματα ή κάποιο από αυτά, θα πρέπει να επισκεφθείτε το γυναικολόγο σας. Αυτός, από το ιστορικό και την κλινική εξέταση θα θέσει τη διάγνωση. Ίσως όμως χρειαστεί να πάρει και μερικά δείγματα κολπικού εκκρίματος και ούρων για εργαστηριακό έλεγχο, ώστε να επιβεβαιωθεί και εργαστηριακά η μυκητίαση και να εξακριβωθεί η ευαισθησία του μικροοργανισμού στα φάρμακα.
Πώς αντιμετωπίζεται;
Αποφύγετε κάποια αντιβιοτική αγωγή, διότι ενδέχεται να επιδεινωθεί η κατάσταση.
Αποφύγετε τις σεξουαλικές επαφές στη διάρκεια της θεραπείας και αν αυτό δεν είναι εφικτό, χρησιμοποιήστε προφυλακτικό.
Ο γιατρός σας συνήθως θα σας συνταγογραφήσει κάποια τοπική αγωγή (κολπική κρέμα ή κολπικά υπόθετα ) με ή χωρίς από του στόματος αγωγή.
Ανάλογη αγωγή πρέπει να ακολουθήσει και ο σεξουαλικός σας σύντροφος.
Εάν εμφανίζετε επαναλαμβανόμενα επεισόδια μυκητιασικής κολπίτιδας, είναι ανάγκη να εξετάσετε μήπως ο σύντροφός σας δεν συμμορφώνεται με τη θεραπεία. Ίσως χρειαστεί να κάνει και άλλες εξετάσεις, πιο λεπτομερείς, για να βρεθεί το αίτιο της λοίμωξης.
Επίσης, εάν το πρόβλημα επιμένει, θα πρέπει να ελέγξετε το σάκχαρο του αίματος ή ακόμη και την επάρκεια του ανοσοποιητικού σας συστήματος.
Τα συμπτώματα, συνήθως, υποχωρούν σε λίγες ημέρες, έως και μία εβδομάδα, μετά την έναρξη της θεραπείας.
Πώς θα φροντίσετε τον εαυτό σας στο σπίτι;
Αποφύγετε τις σεξουαλικές επαφές μέχρι να θεραπευθείτε.
Τηρήστε με προσοχή τις οδηγίες του γιατρού. Ολοκληρώστε τη θεραπεία, ακόμη και αν τα συμπτώματα σταματήσουν νωρίτερα.
Μετά την ούρηση να σκουπίζεστε απαλά, για να αποφύγετε τον επιπρόσθετο ερεθισμό της περιοχής.
Μην τρώτε πολλά γλυκά ή άλλα σακχαρώδη , ούτε πολλούς υδατάνθρακες (ψωμί, μακαρόνια).
Να χρησιμοποιείτε ουδέτερα σαπούνια, χωρίς άρωμα, για τον καθαρισμό της γενετικής περιοχής.
Αποφύγετε να χρησιμοποιείτε αρωματικά σπρέι στην κολπική περιοχή.
Προτιμήστε τα σκέτα με χλιαρό νερό ντους από τα αρωματικά αφρόλουτρα.
Να σκουπίζετε καλά την πρωκτογεννητική περιοχή μετά το μπάνιο.
Προτιμήστε τα βαμβακερά εσώρουχα, κυρίως τα λευκά, διότι επιτρέπουν τον αερισμό της περιοχής και τη διατηρούν στεγνότερη.
Μειώστε το βάρος σας , αν είστε υπέρβαρη (20% πάνω από το ιδανικό σας βάρος).
Αν πάσχετε από διαβήτη, φροντίστε να διατηρείτε τη γλυκόζη σας σε φυσιολογικά επίπεδα.
Αποκτήστε την καλή συνήθεια να τρώτε καθημερινά γιαούρτι.
Εάν πρόκειται να λάβετε αντιβιοτικό για κάποιο άλλο λόγο,λάβετε και προβιοτικά.
Ακόμη και αν πιστεύετε ότι γνωρίζετε πώς να αντιμετωπίσετε την κατάσταση, μην παίρνετε ιατρικές πρωτοβουλίες. Συμβουλευθείτε πρώτα το γυναικολόγο σας. Εάν τα επεισόδια των μυκητιάσεων επαναληφθούν μέσα σε διάστημα δύο μηνών ή η λοίμωξη επιμένει παρά τη θεραπεία, ενημερώστε το γιατρό σας.
Αφήστε τον ειδικό να αποφασίσει αν όντως πρόκειται για μυκητίαση και να σας συστήσει τον κατάλληλο τρόπο αντιμετώπισής της.
Τι να κάνετε για να αποφύγετε τη μυκητίαση
Διατηρήστε τις υγρές περιοχές του σώματος δροσερές και στεγνές.
Αλλάξτε το βρεγμένο μαγιό σας μετά το μπάνιο και μη φοράτε υγρά ρούχα πολλή ώρα.
Αλλάξτε ρούχα ύστερα από το γυμναστήριο.
Μην κάνετε πολλά ντους.
Όχι στα αφρόλουτρα, αρωματικά και μη στην περιοχή της εισόδου του κόλπου.
Αποφύγετε τα νάιλον ή συνθετικά εσώρουχα.
Αποφύγετε τα στενά ρούχα.
Να τρώτε καθημερινά γιαούρτι. Έχει βρεθεί ότι οι μυκητιάσεις σχετίζονται με την ελάττωση του αριθμού των L.acidobaccilus, ζωντανές καλλιέργειες των οποίων εμπεριέχονται στο γιαούρτι.
Μη λαμβάνετε αντιβιοτικά χωρίς λόγο συχνά και για μεγάλο χρονικό διάστημα, παρά μόνο εάν είναι απολύτως αναγκαίο.
.