Alphaville του Γκοντάρ: Φουτουριστική περιπέτεια σε αντισυμβατικό φιλμ νουάρ

alphaville-1

Η δεύτερη κατά σειρά ταινία της Κινηματογραφικής Λέσχης Τρικάλων είναι ένα τυπικό… αριστούργημα του Ζαν Λυκ Γκοντάρ. Προφητεύοντας το μέλλον (που πλέον είναι παρόν), με χωροχρόνο το οπουδήποτε, με πολιτική αναφορά και τα δύο πιο όμορφα, ίσως, μάτια στην ιστορία του κινηματογράφου, η επιτηδευμένα ασπρόμαυρη ταινία με το γαλλικό στυλ, αποτελεί ένα από τα αποκτήματα της φετινής κινηματογραφικής χρονιάς στα Τρίκαλα. Αξεπέραστη και ουσιαστική, δυναμικά όμορφη και με σκηνές μαγείας, υπόσχεται 99 λεπτά προσκόλλησης στη μεγάλη οθόνη.

ΥΠΟΘΕΣΗ
Στον κόσμο της Alphaville ο χρόνος και ο χώρος μοιάζουν ακατάστατα ταρακουνημένα. Η χιονισμένη νύχτα στην μία άκρη της πόλης συνορεύει με το ηλιόλουστο θέρος της άλλης, ενώ η Νέα Υόρκη και το Τόκυο βρίσκονται σκορπισμένα στις μακρινές γωνιές του σύμπαντος. Οι άνθρωποι φέρουν τον προσωπικό τους κωδικό στο λαιμό, θυμίζουν πειραματόζωα λοβοτομής και επαναλαμβάνουν προγραμματισμένες κοινωνικές συμπεριφορές. Ένα πολύπλοκο σύστημα ηλεκτρονικών νευρώνων επιβλέπει τα πάντα, επεμβαίνει και ανακρίνει. Το κλάμα και το γέλιο απαγορεύονται και οι αντιφρονούντες εκτελούνται στις πλατείες θεάτρων και σε εσωτερικές πισίνες. Ενας macho ιδιωτικός ντέτεκτιβ, μία σκοτεινή femme fatale και ένα μυστήριο προς εξιχνίαση αποτελούν τα κεντρικά κομμάτια ενός παζλ που δεν πρόκειται ποτέ να συμπληρωθεί…
Tips
ΧΡΥΣΗ ΑΡΚΤΟΣ – ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΒΕΡΟΛΙΝΟΥ 1965

ΚΡΙΤΙΚΗ
Ουτοπική, ατμοσφαιρική σάτιρα στο πνεύμα της δεκαετίας των νεανικών εξεγέρσεων και της ποπ κουλτούρας. Tο καλύτερο και αξεπέραστο ως σήμερα δείγμα ταινίας επιστημονικής φαντασίας με ρεαλιστικά σκηνικά.
Ο Γκοντάρ, για πρώτη φορά στον κινηματογράφο, μιλάει για το μέλλον και τον κίνδυνο της υποταγής του ανθρώπου στην «απόλυτη μηχανή». Δεν δείχνει, όμως, φουτουριστικά ντεκόρ, αλλά το μοντέρνο Παρίσι του 1965, με τα γυάλινα κτίρια και τα νυχτερινά φώτα. Μιλάει, δηλαδή, για εμάς τους ίδιους, ήδη σκλάβους της μηχανιστικής ζωής και την τύχη μας, αν δεν επαναστατήσει η συνείδηση και το συναίσθημα, η φιλοσοφία, η ποίηση και το σινεμά σαν παιχνίδι – παραμύθι.
To στόρι μπορεί να ακούγεται τυπικό για ένα φιλμ επιστημονικής φαντασίας, όμως η πόλη Άλφαβιλ είναι μια συνηθισμένη γαλλική πόλη στα μέσα του ’60 -και είναι κυριολεκτικά το Παρίσι. Ο Lemmy κυκλοφορεί μ’ ένα Ford Galaxie, όπως πολύς κόσμος τότε, και το μόνο “υπερσύγχρονο” αντικείμενο που έχει είναι μια κάμερα. Όταν δε εμφανίζεται ο Alpha-60 βλέπουμε φώτα που αναβοσβήνουν και έναν ανεμιστήρα. Το Rough Guide to Sci-fi movies λέει: “Ο σκηνοθέτης ξόδεψε περισσότερα στο φαγητό παρά στα ειδικά εφέ”.
Το ζήτημα όμως δεν είναι ότι έχουμε μια φτηνή ταινία. Ένα φτηνό sci-fi είναι πολύ διαφορετικό και σ’ αυτό το είδος ο σκηνοθέτης προσπαθεί να έχει τουλάχιστον μια υποψία τεχνολογικής προόδου. Εδώ τίποτα. Εδώ έχουμε τον Γκοντάρ να κλείνει το μάτι στο κοινό, να σατιρίζει τις προσδοκίες των θεατών, μέχρι που γίνεται κυνικός. Γιατί η πλήρης απουσία σπέσιαλ εφέ σε ταινία επιστημονικής φαντασίας είναι αν μη τι άλλο κάτι κυνικό. Έπειτα είναι η σχηματική δράση. Σε κάποια σημεία παίζει με το στοπ καρέ, αλλού με την αργή κίνηση. Η πλοκή είναι υποτυπώδης, ενώ έχουμε συνεχείς αναφορές στην ποπ (υπο)κουλτούρα.
Ο Godard ανοίγει τις πύλες ενός κόσμου τόσο μακρινού, όσο ένας άγνωστος γαλαξίας, αλλά και τόσο οικείου, όσο οι άσβηστες προσωπικές εμμονές του.
Στον κόσμο της Alphaville ο χρόνος και ο χώρος μοιάζουν ακατάστατα ταρακουνημένα. Η χιονισμένη νύχτα στην μία άκρη της πόλης συνορεύει με το ηλιόλουστο θέρος της άλλης, ενώ η Νέα Υόρκη και το Τόκυο βρίσκονται σκορπισμένα στις μακρινές γωνιές του σύμπαντος. Οι άνθρωποι φέρουν τον προσωπικό τους κωδικό στο λαιμό, θυμίζουν πειραματόζωα λοβοτομής και επαναλαμβάνουν προγραμματισμένες κοινωνικές συμπεριφορές. Ένα πολύπλοκο σύστημα ηλεκτρονικών νευρώνων επιβλέπει τα πάντα, επεμβαίνει και ανακρίνει. Το κλάμα και το γέλιο απαγορεύονται και οι αντιφρονούντες εκτελούνται στις πλατείες θεάτρων και σε εσωτερικές πισίνες.
Βέβαια, η σφραγίδα του Godard βρίσκεται παντού, σε αυτό το απόλυτα προσωπικό δείγμα κινηματογράφησης. Οι παρεμβάσεις γραπτού λόγου, από τα τυπωμένα ποιήματα μέχρι τις απειλητικές πινακίδες νέον και τους επιστημονικούς τύπους, συμβάλλουν στην νοηματική αποσπασματικότητα και την αφηγηματική ασυνέχεια, οδηγώντας το ρεύμα του συναισθήματος και της σκέψης στα γνώριμα, δαιδαλώδη κανάλια του Γάλλου σκηνοθέτη. Η ύπαρξη ενός πολιτικού κατηγορώ δεν θα μπορούσε να είναι πιο πρόδηλη και το ζήτημα των κινήτρων του Godard -αναρχικών για τους πολλούς, βαθύτατα συντηρητικών για άλλους- τίθεται για άλλη μια φορά στο «Alphaville» μία ταινία που δεν ασκεί απλώς κριτική στην γαλλική πραγματικότητα, αλλά την τοποθετεί στο μακρινό -αλλά και τόσο όμοιο – μέλλον. Στην κορυφή του παράτολμου οράματος του Godard στέκεται για άλλη μία φορά η πρωταγωνίστρια-φετίχ του γαλλικού Νέου Κύματος, Anna Karina. Τα πιο όμορφα μάτια από καταβολής κινηματογράφου καθρεφτίζουν ακόμα ένα εμπνευσμένο όνειρο του χαρισματικού δημιουργού, αποδεικνύοντας πως ο έρωτας μπορεί εκτός από αντικείμενο της τέχνης να γίνει και αστείρευτη πηγή αυτής. (Πηγή myfilm.gr)

Info
Πρωταγωνιστούν:
Eddie Constantine (Lemmy Caution), Anna Karina (Natacha von Braun), Akim Tamiroff (Henri Dickson), Valérie Boisgel (2nd Seductress Third Class), Jean-Louis Comolli (Prof. Jeckell) κ.α.
Είδος ταινίας: Δράμα, Μυστηρίου, Θρίλερ, Επιστημονικής Φαντασίας
Σκηνοθεσία: Jean-Luc Godard

Σενάριο Jean-Luc Godard
Paul Éluard (ποίημα “Capitale de la douleur”)
Μουσική: Paul Misraki

Φωτογραφία: Raoul Coutard
Χρονολογία παραγωγής: 1965
Χώρα παραγωγής: Γαλλία, Ιταλία
Γλώσσα: Γαλλικά
Διάρκεια: 99′
Τοποθεσίες γυρισμάτων: Γαλλία (Παρίσι)
Κόστος: $220,000
Εισπράξεις: $43,729 (16/2-11/5/2014, ΗΠΑ)

ΠΟΥ, ΠΟΤΕ, ΠΟΣΟ
Δευτέρα 10 Νοεμβρίου 2014, στον δημοτικό κινηματογράφο, μύλος Ματσόπουλου
Ωρα έναρξης 21.45
Εισιτήρια: Κάρτα μέλους 20 ευρώ (10 ευρώ για άνεργους/φοιτητές) συν 2 ευρώ ανά ταινία. Μη μέλη 5 ευρώ.
(Παράκληση: Και αυτή τη Δευτέρα, λόγω της εγγραφής μελών, η προσέλευση ας γίνεται λίγα λεπτά νωρίτερα)

Μπορείτε να δείτε το τρέιλερ της ταινίας στο youtube στη διεύθυνση:
http://www.youtube.com/watch?v=mE_sjuYvd0o

.