Η πρώτη πανελλαδική συνάντηση των δομών κοινωνικής αλληλεγγύης, που έγινε το διήμερο 29 – 30 Μαρτίου στην Αθήνα και σ΄ένα χώρο με συμβολική σημασία για την εξασφάλιση της τροφής, όπως το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο, χαρακτηρίστηκε από αισιοδοξία και διάθεση για παραπέρα δράση απ’ όσους συμμετείχαν.
Οι δεκάδες δομές με τα εκατοντάδες μέλη που δραστηριοποιούνται σε όλη τη χώρα για την εξασφάλιση βασικών διατροφικών αναγκών σε όσους αδυνατούν να εξασφαλίσουν τα προς το ζειν (διανομή τροφίμων, συλλογικές κουζίνες κ.ά.) ή με ποιοτικά προϊόντα σε χαμηλές τιμές (κινήματα χωρίς μεσάζοντες), έδειξε ότι υπάρχουν στην κοινωνία ανθρώπινες αξίες που εκδηλώνονται όταν δοθεί το έναυσμα μέσα από αντίστοιχες δράσεις.
Η επιβολή λοιπόν της μνημονιακής πολιτικής, πέρα από την καταστροφή της χώρας και της ζωής όλων, έχει οδηγήσει στην ανάδειξη μιας ”κοινωνίας πολιτών” που παλεύει σε συνθήκες κοινωνικής και οικονομικής κατάρρευσης, όμως με νέους όρους και μέσα, όπως αυτοοργάνωση και αλληλεγγύη, να σταματήσει την κοινωνική εξαθλίωση. Εθελοντικές πρωτοβουλίες χωρίς ιδιοτελείς – προσωπικές φιλοδοξίες και νέες προτεραιότητες δείχνουν ότι μια νέα αφήγηση της ζωής μας έχει ξεκινήσει.
Παράλληλα με τις ενέργειες που γίνονται για την εξασφάλιση της τροφής – που παραμένει το κυρίαρχο διακύβευμα – καταγράφηκε πληθώρα από δραστηριότητες των δομών. Ενημερωτικές συζητήσεις για γηγενείς σπόρους και ήπιες καλλιέργειες, τοπικότητα προϊόντων και οικολογικό αποτύπωμα, λανθάνουσες δεξιότητες που ενεργοποιούνται και αξιοποιούνται δημιουργικά, πολιτιστικές εκδηλώσεις με μουσική και θεατρικές παραστάσεις, συναντήσεις για αντιμετώπιση της κρίσης και εξασφάλιση της ψυχικής υγείας, συνεστιάσεις, αθλητικές διοργανώσεις, είναι μερικές από τις δράσεις που συμπληρώνουν το παζλ της κοινωνικής αλληλεγγύης για επίτευξη του ”ευ ζειν”.
Το μεγάλο έλλειμμα, επομένως ζητούμενο για όλες τις δομές είναι η ενεργοποίηση των πολλών και ειδικώτερα όσων στηρίζονται σ’ αυτές για εξασφάλιση τροφής ή εκείνων που κινδυνεύουν να περιθωριοποιηθούν λόγω της συνεχιζόμενης εξαθλίωσής τους. Η ένταξή τους στις δομές θα διευρύνει τον κύκλο των ωφελούμενων και θα σφυρηλατήσει δεσμούς κοινωνικής συνοχής.
Η αγωνία μας όμως για το μέλλον της χώρας και των ”καθημερινών ανθρώπων” της, επιτάσσει να γίνουν γρήγορα τα επόμενα βήματα για την επίτευξη ενός άλλου στόχου της ”αλληλεγγύης για όλους” τόσο κεντρικά όσο και στις περιφερειακές δομές, που είναι η παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας με κοινωνικό πρόσωπο και αποτελεί το μεγάλο στοίχημα για το επόμενο διάστημα. Μια ανασυγκρότηση που θα στηρίζεται και θα εμπνέεται από ”το πνεύμα του τόπου” (genius loci) με τις δύο κύριες παραμέτρους που το καθορίζουν και είναι: το περιβάλλον και οι άνθρωποι.
To περιβάλλον ως φυσικό και δομημένο τοπίο (γεωργικές-δασικές εκτάσεις και βλάστηση, βιοποικιλότητα της ελληνικής φύσης, κλιματολογικές συνθήκες, γεωμορφολογία εδάφους, υπάρχουσες υποδομές και κτίρια κ.λπ.) και οι άνθρωποι με ό,τι ”κουβαλάνε” όπως ιστορικότητα, συνήθειες και ασχολίες, γνώση και εμπειρία, κ.ά.
Μικρές συνεταιριστικές μονάδες παραγωγής ή μεταποίησης αγροτικών προϊόντων, δασικών υπολειμμάτων, εκμεταλλευόμενες την υπάρχουσα τεχνολογία και την ανεργία χιλιάδων νέων με τη συνεργασία του διαθέσιμου επιστημονικού δυναμικού (νέοι επιστήμονες και πανεπιστήμια) που η συγκυρία επιβάλλει και ευνοεί, μπορούν να δώσουν ενδιαφέρουσες, ελπιδοφόρες και επικερδείς λύσεις στο πρόβλημα της ανεργίας.
Ελπίζουμε ο προβληματισμός που καταγράφηκε θα έχει συνέχεια με προτάσεις και στήριξη απ’ όλους μας σε όσους είναι διατεθειμένοι ν’ αρχίσουν τη νέα πορεία.
Γι αυτό ”αλληλεγγύη παντού”.
ΘΥΜΙΟΣ ΣΑΛΙΑΧΗΣ
ΝΙΚΟΛΕΤΤΑ ΣΑΛΙΑΧΗ
Μέλη του δικτύου ΄΄αλληλεγγύη για όλους” στα Τρίκαλα
.