Στα πλαίσια των εκπαιδευτικών προγραμμάτων, «Ο ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΣ ΣΤΗΝ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗ» και «ΑΓΙΑ ΣΟΦΙΑ: ΜΝΗΜΕΙΟ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ», το 8ο ΓΕΛ Τρικάλων υλοποίησε εκπαιδευτική εκδρομή στην Κωνσταντινούπολη, από τις 10-13 Απριλίου 2024. Στην εκδρομή συμμετείχαν δεκαεννιά (19) μαθητές και είκοσι μία (21) μαθήτριες και τρεις συνοδοί καθηγητές (Γουσόπουλος Σωτήριος, Βασιλείου Γεώργιος και Κεφάλα Βαΐα).
Γεμάτοι ενθουσιασμό, με τους γονείς όλων των μαθητών να μας ξεπροβοδίζουν χαμογελαστοί, ξεκινήσαμε νωρίς την Τετάρτη 10 Απριλίου το οδοιπορικό μας για τη Βασιλεύουσα.
Ύστερα από μια πολύωρη διαδρομή φτάσαμε στα σύνορα των Κήπων όπου έγινε ο απαιτούμενος έλεγχος. Συνεχίσαμε την πορεία μας στην ανατολική Θράκη, ταξιδεύοντας παράλληλα με την ακτή της θάλασσας του Μαρμαρά (Προποντίδας) ώσπου οδηγηθήκαμε στον προορισμό μας αργά το απόγευμα εξαιτίας της μεγάλης κίνησης που συναντήσαμε πολλά χιλιόμετρα έξω από την Κωνσταντινούπολη λόγω της ισλαμικής γιορτής του Ραμαζανιού.. Πρόκειται για τη θρησκευτική γιορτή που σηματοδοτεί τη λήξη της νηστείας και την έναρξη της συγγραφής των θεόσταλτων εδαφίων του κορανίου.
Η Κωνσταντινούπολη, επιβλητική και μεγαλειώδης μας εντυπωσίασε από την πρώτη στιγμή με τους σύγχρονους ουρανοξύστες, το πλούσιο ιστορικό παρελθόν και το σύγχρονο παρόν της. Είναι μια πόλη, μνημείο πολιτισμού που περικλείει χιλιάδες χρόνια ιστορίας, από την νεολιθική ακόμα εποχή. Η ελληνική πόλη που ιδρύθηκε το 667 π.Χ. από Μεγαρείς αποίκους επανοικοδομήθηκε από τον Μέγα Κωνσταντίνο και λειτούργησε από το 330 ως πρωτεύουσα της Ανατολικής Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας μέχρι την άλωσή της από τους Οθωμανούς το 1453. Μετά την κατάληψή της λειτούργησε ως πρωτεύουσα της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας μέχρι το 1922. Σήμερα είναι η μεγαλύτερη πόλη της Τουρκίας με πληθυσμό που ξεπερνά τα 18 εκατομμύρια. Μια στάση για φαγητό στην πλατεία Ταξίμ και επιστροφή στο ξενοδοχείο για ξεκούραση.
Η πρώτη μας ξενάγηση την επόμενη ημέρα πραγματοποιήθηκε στη Μονή της Ζωοδόχου Πηγής (Βαλουκλή) με το κοιμητήριο των Πατριαρχών, με έντονα τα σημάδια των επιθέσεων κατά τα Σεπτεμβριανά του 1955, τα περίφημα ψάρια της παράδοσης της Άλωσης, που κολυμπούν στο Αγίασμα και το ναό. Γεμάτοι συγκίνηση ψάλλαμε με τον ιερέα του ναού τον Ακάθιστο Ύμνο.
Επόμενος σταθμός η Αγία Σοφία, οικοδομημένη επί Ιουστινιανού, κορυφαίο σύμβολο του Χριστιανισμού, μνημείο παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς προστατευόμενο από την UNESCO από το 1985 και αρχιτεκτονικό θαύμα. Μετά την Άλωση της Κωνσταντινούπολης μετατράπηκε σε μουσουλμανικό τέμενος και από το 1930 σε μουσείο. Το 2020 θα μετατραπεί και πάλι σε τέμενος. Από το Φεβρουάριο του 2024 παρατηρείται το οξύμωρο οι μουσουλμάνοι να εισέρχονται μόνο στο ισόγειο δωρεάν για προσευχή ενώ οι επισκέπτες μόνο στο γυναικωνίτη, που λειτουργεί ως μουσείο, πληρώνοντας 25 Ευρώ και χωρίς τη δυνατότητα ξενάγησης εντός του μνημείου. Παρ’ όλα αυτά, το δέος που προκαλεί η Αγία Σοφία και η αίγλη του παρελθόντος μένουν αναλλοίωτα μέχρι σήμερα.
Κατόπιν, επισκεφτήκαμε το τέμενος Sultan Ahmed (Μπλε Τζαµί), που αποπερατώθηκε το 1617 με στόχο να ανταγωνιστεί την Αγία Σοφία και να είναι ορατό από τα πλοία που διέσχιζαν την Προποντίδα και το Βόσπορο. Θεωρείται ένα από τα αριστουργήματα της ισλαµικής αρχιτεκτονικής τέχνης. Περιηγηθήκαμε στην Πλατεία του Ιπποδρόμου, γνωστή μας από τη «στάση του Νίκα». Παρά τον μεγάλο συνωστισμό, θαυμάσαμε την γερμανική κρήνη και τους οβελίσκους,
Το βράδυ είχαμε την ευκαιρία να περιηγηθούμε στα πανέμορφα γραφικά στενά της οδού Πέρα και στην πλατεία Ταξίμ, που όπως ήταν φυσικό κατακλύζονταν τόσο από επισκέπτες όσο και από ντόπιους. Είναι η περιοχή όπου άκμαζε μέχρι τη δεκαετία του ΄60 το ελληνικό στοιχείο…
Το πρωί της τρίτης ημέρας ξεκινά με κρουαζιέρα στον Βόσπορο. Ο Βόσπορος συνδέει τη Θάλασσα του Μαρµαρά (Προποντίδα) µε την Μαύρη Θάλασσα (Εύξεινο Πόντο) και χωρίζει την Ευρώπη από την Ασία. Ακούγοντας κατά το διάπλου του αγαπημένα ελληνικά τραγούδια από τα ηχεία του σκάφους, με θέμα το Βόσπορο, θαυμάσαμε πολυτελή παλάτια, ιστορικά κάστρα, ονομαστά τεµένη, γραφικά ψαροχώρια, καθώς επίσης και τις δύο από τις τρεις κρεµαστές γέφυρες που ενώνουν την ευρωπαϊκή µε την ασιατική πλευρά.
Στη συνέχεια περιηγηθήκαμε στην Παναγία των Βλαχερνών όπου ψάλθηκε για πρώτη φορά το 626 ο Ακάθιστος Ύμνος στην Υπέρμαχο Θεοτόκο ως παράκληση για την σωτηρία της πόλης από τους Αβάρους. Θαυμάσαμε τη μοναδική εικόνα της λευκοφορεμένης Θεοτόκου, έστω και αντίγραφο, και ψάλλαμε και εμείς τον Ακάθιστο Ύμνο.
Επόμενος σταθμός η Πατριαρχική Μεγάλη του Γένους Σχολή. Η σχολή λειτουργεί αδιαλείπτως από το 1454, υπό την αιγίδα του Οικουμενικού Πατριαρχείου. Ιδρύθηκε ως Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα από τον Πατριάρχη Γεννάδιο Σχολάριο ως συνέχεια της «Αυτοκρατορικής Ακαδημίας» που έδρευε πλησίον των Βυζαντινών Ανακτόρων Απόφοιτοί της οι Δραγουμάνοι της Υψηλής Πύλης, οι ηγεμόνες της Μολδοβλαχίας, γόνοι διαπρεπών Φαναριώτικων οικογενειών, αρκετοί Πατριάρχες και σχεδόν όλοι οι Μητροπολίτες του Οικουμενικού Θρόνου, μέχρι και πολιτικοί του Νέου Ελληνικού κράτους Η Πατριαρχική Μεγάλη του Γένους Σχολή άλλαξε πολλές φορές οίκημα και περιοχή πριν εγκατασταθεί το 1882 στο συχνά αποκαλούμενο από τους ντόπιους «κόκκινο σχολείο» λόγω της εξωτερικής του εμφάνισης (επενδυμένο με κόκκινα τούβλα και μορφή αετού με ανοιχτά φτερά). Ξεναγηθήκαμε στους χώρους της και θαυμάσαμε τη θέα της. Παντού διάχυτο ένα πνεύμα μιας άλλης εποχής με έντονο το ελληνικό στοιχείο σε κίονες, τοιχογραφίες και πίνακες που δεσπόζουν επιβλητικά σε κεντρικές αίθουσες αλλά και επιγραφές με ρητά αρχαίων Ελλήνων φιλοσόφων. Σήμερα η Πατριαρχική Μεγάλη του Γένους Σχολή λειτουργεί ως σχολείο δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Τα μαθήματα διδάσκονται από Έλληνες και Τούρκους καθηγητές στην ελληνική και τουρκική γλώσσα.
Τελευταίος σταθμός του οδοιπορικού μας το Οικουμενικό Πατριαρχείο. Η έδρα του θα μεταφερθεί οριστικά το 1600 στο έως τότε γυναικείο μοναστήρι του Αγίου Γεωργίου στο Διπλοφάναρον (Φανάρι όπως αποκαλείται στις μέρες μας), μετά από αλλεπάλληλες περιπέτειες και μετακινήσεις. Πρόκειται για το χώρο που επισκεφθήκαμε και ξεναγηθήκαμε, όπου φυλάσσονται η στήλη της φραγγελώσεως όπου μαρτύρησε ο Ιησούς και σώζεται μέχρι σήμερα, οι λάρνακες με τα λείψανα των τριών Ιεραρχών, καθώς και των Αγίων Ευφημίας, Σολομονής και Θεοφανούς και η εικόνα της Παναγίας της Κυζίκου. Η επίσκεψή μας συνέπεσε με την τέταρτη στάση των Χαιρετισμών της Θεοτόκου, όπου για τρίτη φορά ψάλλαμε τον Ακάθιστο Ύμνο. Επιστροφή στο ξενοδοχείο, ξεκούραση και μία τελευταία επίσκεψη στην άλλοτε ακμαία ελληνική συνοικία
Σάββατο πρωί και η ώρα της επιστροφής έφτασε. Γεμάτοι εμπειρίες, χρώματα, υποσχέσεις, συγκίνηση, δέος, χαρμολύπη, παίρνουμε το δρόμο της επιστροφής όπου συναντιούνται τα γεμάτα ικανοποίηση παρά την κούραση πρόσωπα μαθητών και συνοδών καθηγητών με τα χαμογελαστά πάλι πρόσωπα των γονιών, χάρη στους οποίους καταφέραμε να πραγματοποιήσουμε αυτή την υπέροχη εκδρομή .