Με το φόβο ενός νέου κραχ, τρία μόλις χρόνια από την κατάρρευση της Lehman Brothers, οι Ευρωπαίοι ηγέτες και η ΕΚΤ έσπευσαν επιτέλους χθες σε κάποιες κινήσεις, με τις οποίες φιλοδοξούν να αποκαταστήσουν την εμπιστοσύνη στις αγορές και να εμποδίσουν την επέκταση της ευρωπαϊκής κρίσης χρέους σε Ιταλία και Ισπανία.
Ο Γάλλος πρόεδρος Νικολά Σαρκοζί και η Γερμανίδα καγκελάριος Ανγκελα Μέρκελ επανέλαβαν σε χθεσινοβραδινό κοινό ανακοινωθέν τους τη δέσμευσή τους για την πλήρη και την ταχύτερη εφαρμογή των αποφάσεων που λήφθηκαν στη σύνοδο κορυφής της 21ης Ιουλίου για την επίλυση της ελληνικής κρίσης χρέους.
Οι δύο ηγέτες τόνισαν ότι οι αποφάσεις της συνόδου θα εγκριθούν από τα Κοινοβούλια των χωρών τους ώς τα τέλη Σεπτεμβρίου, ενώ καλωσόρισαν τα μέτρα που ανακοίνωσαν πρόσφατα Ιταλία και Ισπανία για την ταχύτερη δημιοσιονομική προσαρμογή τους και τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας, χαρακτηρίζοντας μάλιστα θεμελιώδους σημασίας τη δέσμευση της πρώτης για ισοσκέλιση του προϋπολογισμού της ένα χρόνο νωρίτερα.
Η έγκριση της συμφωνίας θα επιτρέψει στον ευρωπαϊκό μηχανισμό στήριξης (EFSF) να αγοράσει κρατικά ομόλογα, αν η ΕΚΤ κρίνει ότι είναι αναγκαίο και αν βέβαια οι χώρες-μέλη της ευρωζώνης επικυρώσουν.
Ο εστιασμός του ανακοινωθέντος και στην ικανότητα του EFSF να αγοράσει κρατικά ομόλογα, αφότου τα Κοινοβούλια της ευρωζώνης επικυρώσουν τις νέες εξουσίες του, εκτιμάται ότι θα μπορούσε να λειτουργήσει ενθαρρυντικά για την ΕΚΤ να κάνει το ίδιο στο μεσοδιάστημα.
Την ίδια στιγμή, η ΕΚΤ, που συνεδρίαζε εκτάκτως, αποφάσιζε να παρέμβει αποφασιστικά στις αγορές προκειμένου να απαντήσει στην κλιμακούμενη κρίση χρέους.
Νωρίτερα πηγές της τράπεζας τόνιζαν ότι η παρέμβαση επρόκειτο να ξεκινήσει με το άνοιγμα των αγορών σήμερα το πρωί και σ’ αυτήν, εκτός από την ΕΚΤ, θα συμμετείχαν και οι εθνικές κεντρικές τράπεζες των ευρωπαϊκών χωρών. Μια άλλη πηγή της τράπεζας ανέφερε ότι το Δ.Σ. της ΕΚΤ μελετά και το ενδεχόμενο επειγόντων μέτρων χορήγησης ρευστότητας προκειμένου να εμποδίσει το πάγωμα των χρηματαγορών.
Η ΕΚΤ είχε επανενεργοποιήσει το πρόγραμμα αγοράς κρατικών ομολόγων την περασμένη Πέμπτη, αγοράζοντας όμως μικρές ποσότητες ιρλανδικών και πορτογαλικών ομολόγων από τη δευτερογενή αγορά και κυρίως αναζητώντας αυστηρότερα μέτρα λιτότητας από την Ιταλία.
Στα επόμενα εικοσιτετράωρα η κυβέρνηση Μπερλουσκόνι ανακοίνωσε επίσπευση του ισοσκελισμού του προϋπολογισμού της γειτονικής χώρας κατά ένα χρόνο, το 2013, με συνταγματική τροπολογία και εξήγγειλε αόριστα μεταρρυθμίσεις στην κοινωνική πρόνοια και την αγορά εργασίας.
Των κινήσεων αυτών είχαν προηγηθεί την Παρασκευή και το Σάββατο αλλεπάλληλες τηλεφωνικές συνομιλίες μεταξύ Σαρκοζί, Μέρκελ, του Ισπανού πρωθυπουργού Λουίς Θαπατέρο και του Ιταλού Σίλβιο Μπερλουσκόνι. Τηλεφωνικές συνομιλίες του Γάλλου προέδρου και της Γερμανίδας καγκελαρίου υπήρξαν και με τον Βρετανό πρωθυπουργό Ντέιβιντ Κάμερον, αλλά μετά και με τον Αμερικανό πρόεδρο Μπαράκ Ομπάμα, μετά την υποβάθμιση της πιστοληπτικής αξιοπιστίας των ΗΠΑ από τη Standard & Poor’s.
Εν τω μεταξύ, σε συνέντευξή του στον Τύπο ο Ιρλανδός υπουργός Ενέργειας, Πατ Ράμπιτι, υποστήριξε ότι κάποια μορφή απαλοιφής χρεών θα είναι αναπόφευκτη για το χρέος της χώρας του, έτσι ώστε να χαλαρώσει το βάρος.
Ακόμη, σε χθεσινό άρθρο του στον Τύπο, ο Βρετανός πρώην πρωθυπουρός Γκόρντον Μπράουν κατηγόρησε την Ανγκελα Μέρκελ και τον Νικολά Σαρκοζί για την αποτυχία τους να αντιμετωπίσουν την κρίση.
Τους επέκρινε για «λανθασμένα συμπεράσματα ύστερα από τρία χρόνια λανθασμένων αναλύσεων», οι οποίες απέτυχαν να δώσουν απάντηση στην ανάγκη τόνωσης της οικονομικής ανάπτυξης.
«Εξυπηρέτησε τους Ευρωπαίους ηγέτες να πιστεύουν ότι είναι μια δημοσιονομική κρίση που περιορίζεται στις αδύναμες χώρες κι έτσι παρουσίαζαν το πρόβλημα σε μια μονοδιάσταστη μορφή -ασωτία στην περιφέρεια που χρειάζεται λιτότητα, και αν αυτή αποτύχει, ακόμη περισσότερη λιτότητα», έγραψε συγκεκριμένα ο Μπράουν.
Η ανακοίνωση
Ετοιμη να προχωρήσει στην εφαρμογή του προγράμματος αγοράς κρατικών ομολόγων (SMP) δηλώνει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα.
Στο ανακοινωθέν, που έδωσε μετά τη χθεσινοβραδινή έκτακτη συνεδρίαση του Δ.Σ. της, η ΕΚΤ χαιρέτισε τις ανακοινώσεις της Ισπανίας και της Ιταλίας -που βρίσκονται σήμερα στο επίκεντρο του κυκλώνα της ευρωπαϊκής κρίσης χρέους- για τα περαιτέρω δημοσιονομικά και διαρθρωτικά μέτρα που ανακοίνωσαν πρόσφατα, ενώ κάλεσε τις κυβερνήσεις τους να επιταχύνουν την εμφαρμογή τους. Η ΕΚΤ προσέθεσε ότι «θα εφαρμόσει ενεργά» το παραπάνω πρόγραμμα. «Το πρόγραμμα σχεδιάστηκε προκειμένου να βοηθήσει την καλύτερη μεταβίβαση των αποφάσεων της νομισματικής μας πολιτικής, λαμβάνοντας υπόψη τις δυσλειτουργίες της αγοράς και τη σταθερότητα των τιμών» ανέφερε χαρακτηριστικά το ανακοινωθέν της τράπεζας. Την κίνηση της ΕΚΤ εκτιμούσαν οι αγορές ως πιθανό τρόπο αντιμετώπισης της επέκτασης της ευρωπαϊκής κρίσης χρέους. Προβλέπεται ότι θα οδηγήσει πιθανότατα σε αποκλιμάκωση των αποδόσεων των ιταλικών και των ισπανικών ομολόγων από τα πρόσφατα υψηλά 14ετίας και θα βοηθήσει τη Ρώμη και τη Μαδρίτη να αντιμετωπίσουν τις επιθέσεις των κερδοσκόπων έως ότου ο ενισχυμένος μηχανισμός στήριξης της ευρωζώνης (EFSF) επικυρωθεί από τα κοινοβούλια των ευρωπαϊκών χωρών.
Ελευθεροτυπία