Σάκης Παπαδόπουλος: Περί μεταρρυθμίσεων

Η  ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΗ ΣΤΗ  ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑ ΦΡΟΝΤΙΔΑ ΥΓΕΙΑΣ ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΤΗΣ ΣΥΓΚΡΟΥΣΗΣ ΙΔΕΩΝ ΜΕ ΤΟΝ ΝΕΟΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΙΣΜΟ

Η Μεταρρύθμιση στο Πρωτοβάθμιο Σύστημα Υγείας με τη καθιέρωση του Οικογενειακού Γιατρού  και της Ομάδας Υγείας στις Τοπικές Μονάδες Υγείας, άρχισε ήδη να μπαίνει σε ρυθμούς υλοποίησης μετά τη προκήρυξη 2868 θέσεων για τη στελέχωση των 239 ΤΟΜΥ της 1ης φάσης 2017-18. Η εφαρμογή της Μεταρρύθμισης θα άρει και τις καλοπροαίρετες επιφυλάξεις όλων εκείνων που ανέφεραν ενστάσεις για τη δυνατότητα της υλοποίησης, τη χρηματοδότησή της σε βάθος χρόνου. Τα δεδομένα από τις αιτήσεις που υποβλήθηκαν είναι ενθαρρυντικά. Στα στοιχεία που έδωσε το Υπουργείο Υγείας διαπιστώνουμε ότι στις 22.678 αιτήσεις που θα αξιολογηθούν με την εποπτεία του ΑΣΕΠ, περιλαμβάνονται :

  • 206 Γιατροί Γενικής Ιατρικής
  • 219 Παιδίατροι
  • 158 Παθολόγοι
  • 514 Π.Ε. Νοσηλευτές
  • 757 Π.Ε. Κοινωνικοί Λειτουργοί
  • 9427 Π.Ε. Διοικητικού – Οικονομικού
  • 477 Τ.Ε. Επισκέπτες Υγείας
  • 2605 Τ.Ε. Νοσηλευτικής
  • 850 Τ.Ε. Διοίκησης Μονάδων Υγείας
  • 3580 Δ.Ε. Διοικητικών Γραμματέων
  • 2250 Δ.Ε. Νοσηλευτικής

« Το ΕΣΥ πρέπει να ενώνει…» ανέφερε στην ομιλία της στην Ολομέλεια, η Πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ-ΔΗΜ.ΣΥΜΠΑΡΑΤΑΞΗ κ. Γεννηματά. Δυστυχώς δεν έκανε τίποτε για να ενώσει όλους εκείνους που ήθελαν τη πραγματοποίηση μιας υπερώριμης Μεταρρύθμισης στη ΠΦΥ  που να συνάδει με τις διακηρυγμένες αξίες του Ιδρυτικού Νόμου για το ΕΣΥ 1397/1983. Απλά απέδειξε ότι στην πολιτική των μεταρρυθμίσεων – των μεγάλων αλλαγών, δεν μπορείς να είσαι με όλους. Και με την ελευθερία της ισότιμης πρόσβασης, με  την ανθρωποκεντρική αντίληψηγια το ΕΣΥ του Παρασκευά Αυγερινού και του Γιώργου Γεννηματά και με τον νεοφιλελευθερισμό της ΝΔ – , την πριμοδότηση του κρατικοδίαιτου ιδιωτικού  του Κυριάκου Μητσοτάκη -την « ελευθερία» της πώλησης με τους κανόνες της αγοράς του θεμελιώδους ανθρώπινου δικαιώματος στη υγεία…

Η συζήτηση  στην Βουλή  είχε  αναδείξει 3 μεγάλα ζητήματα, που οφείλουμε να αποσαφηνίσουμε  :

ΠΡΩΤΟΝ : Ο διάλογος για ένα ολοκληρωμένο σύστημα ΠΦΥ με Οικογενειακό Γιατρό και Ομάδα Υγείας, που να αντανακλά τις θέσεις της Συνόδου της Άλμα Άτα ( 1978 ) για στροφή των εθνικών συστημάτων υγείας στη πρόληψη των παθήσεων, στην αγωγή και προαγωγή της υγείας, στους περιβαλλοντικούς κινδύνους,  στη γενίκευση των εμβολιασμών,  στην έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία, στη κοινωνική επανένταξη των ασθενών, στην ολιστική φροντίδα των ανθρώπων… ανάγεται στο Σ/Ν Δοξιάδη και στην προετοιμασία του Ιδρυτικού Νόμου για το ΕΣΥ.  Η Εισηγητική Έκθεση του  Ν. 1397/1983, μετά τον διεξοδικό διάλογο που έκαναν οι Παρασκευάς Αυγερινός και Γιώργος Γεννηματάς, ανέφερε ως  θεμελιακές αρχές  :

– « Η Υγεία είναι κοινωνικό αγαθό που δεν υπακούει στους νόμους του κέρδους.

– Κάθε πολίτης ανεξάρτητα από την κοινωνική του θέση και τον τόπο διαμονής του, έχει το ίδιο δικαίωμα για ίση και υψηλού επιπέδου περίθαλψη και κοινωνική φροντίδα.

– Η προστασία της υγείας είναι αποκλειστική ευθύνη του κράτους. Τούτο εναρμονίζεται και με την επιταγή του Ελληνικού Συντάγματος στο άρθρο 21.

– Η αποκλειστική ευθύνη του Κράτους υλοποιείται μέσα από ένα αποκεντρωμένο  σύστημα υγείας, που διασφαλίζει την ουσιαστικοποίηση του δικαιώματος κάθε πολίτη, καθώς και τη δυνατότητα για την διαρκή βελτίωση του επιπέδου των παρεχόμενων υπηρεσιών υγείας και αξιοποιεί τα επιτεύγματα και τις εξελίξεις της επιστήμης και της τεχνολογίας στον τομέα της υγείας, σε όφελος του συνόλου του λαού… Αυτή είναι η έννοια του ΕΘΝΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΥΓΕΙΑΣ…».

Αυτές ήταν οι προθέσεις  του τότε  ΠΑΣΟΚ, των διακηρύξεων και  αυταπατών εκείνης της περιόδου. Το σημερινό ΠΑΣΟΚ, η ΔΗΜΑΡ, το ΚΙΔΗΣΟ, οι πολιτικές δυνάμεις που συνδιοργανώνουν ένα νέο Φορέα της ΚΕΝΤΡΟ-ΑΡΙΣΤΕΡΑΣ στην Ελλάδα,   τις θεωρούν  αναχρονιστικές; κρατικίστικες ; Ποιο περιεχόμενο δίνουν στις Μεταρρυθμίσειςστην Υγεία, στη φαρμακευτική πολιτική, στις προμήθειες,  στη Πρόνοια,στην αλληλεγγύη,  στη Παιδεία, στην Εργασία, στη Κοινωνική Ασφάλιση, στο ψηφιακό  Κράτος, στον Δημόσιο και Κοινωφελή τομέα της οικονομίας,  στην αποκομματικοποίηση –  ποιότητα –  αποτελεσματικότητα της  Δημόσιας  Διοίκησης, στην Αυτοδιοίκηση,  στο φορολογικό σύστημα, στο  χρηματοπιστωτικό σύστημα ; Μεταρρυθμίσεις με Περιουσιολόγιο – Κτηματολόγιο – Δασικούς Χάρτες –  διαφανή Ηλεκτρονική Πλατφόρμα – Κέντρα Κοινότητας – Μητρώο Επιτελικών Στελεχών – διαρκή αξιολόγηση – αξιοκρατία –  λογοδοσία … Μεταρρυθμίσεις  προωθητικές  που να αξιοποιούν ορθόλογα και δίκαια τους διαθέσιμους πόρους – το ανθρώπινο δυναμικό – την υγιή επιχειρηματικότητα –  τα συγκριτικά πλεονεκτήματα  και να υπηρετούν τα ανθρώπινα δικαιώματα – τα δημόσια αγαθά – τη ποιότητα ζωής – τη βιώσιμη, δίκαιη, ευφυή  ανάπτυξη  – τη χειραφέτηση από την εκμετάλλευση και την αλλοτρίωση… ή « μεταρρυθμίσεις»  νεοφιλελεύθερες  που να υπηρετούν τις ανισότητες, τις  απολύσεις, τη κρατικοδίαιτη επιχειρηματικότητα,την εργοδοτική αυθαιρεσία, το κυνηγητό του καπιταλιστικού κέρδους ;

Για τη Μεταρρύθμιση στην Υγεία ας  μελετήσουν τις αναφορές της Εισηγητικής Έκθεσης του Ν.1397/83 για την οργάνωση της ΠΦΥ, για την αναγκαιότητα της Πλήρους και Αποκλειστικής Απασχόλησης, για τις Υγειονομικές Περιφέρειες, για τα ΠΕΣΥ, για τον Οικογενειακό Γιατρόπου « δημιουργεί σχέση εμπιστοσύνης και αλληλεξάρτησης με τους ασθενείς του, για την ειδική εκπαίδευση που πρέπει να έχει». Άς μελετήσουν  την έκθεση των « 7 Σοφών» προς τον Δημήτρη Κρεμαστινό,  το Σ/Ν του Κώστα Γείτονα για Συμβούλια Συντονισμού Ενιαίας Δράσης των Υπηρεσιών Υγείας,  τα 100 νέα μέτρα για την Υγεία του Αλέκου Παπαδόπουλου. Άς μελετήσουν όσα πρόβλεπε ο Νόμος 3235/ 18 – 2 – 2004 του Κ. Στεφανή,  για τον « Σκοπό την έννοια και το περιεχόμενο της ΠΦΥ, για τον Οικογενειακό και Προσωπικό Ιατρό, για Ειδικές Τομεακές Επιτροπές ΠΦΥ, για Ηλεκτρονικό Ιατρικό Φάκελο και Ηλεκτρονική Κάρτα Υγείας του πολίτη, για την πρόσβαση στη βάση δεδομένων και την αρχή της εμπιστευτικότητας, για την Πιστοποίηση των Κέντρων Υγείας».

ΔΕΥΤΕΡΟΝ : η Κυβέρνηση εκτιμά ότι οι αλλαγές, οι τομές, η Μεταρρύθμιση στο Πρωτοβάθμιο Σύστημα Υγείας που κάνουμε με το παρόν Σ/Ν,  τώρα –  34 χρόνια μετά την ψήφιση του Ιδρυτικού Νόμου για το ΕΣΥ, είναι αποδεικτικές μιας ριζικά διαφορετικής ιδεολογικοπολιτικής αντίληψης για τα κυβερνητικά καθήκοντα και είναι  εξαιρετικά επίκαιρες και  επιτακτικές για το  Δημόσιο Σύστημα Υγείας, το οποίοβρίσκονταν επί πάρα πολλά χρόνια σε συνθήκες ανυποληψίας,  ως αποτέλεσμα μακροχρόνιων παθογενειών – οριζόντιων αυθαίρετων περικοπών – υποχρηματοδότησης – εκρηκτικών κενών –και ταυτόχρονης λεηλάτησης πόρων – προκλητής ζήτησης – σπατάλης – διασπάθισης  του δημοσίου χρήματος – διαπλεκόμενης διαφθοράς… που έφεραν το ΕΣΥ στα πρόθυρα  της κατάρρευσης.

ΤΡΙΤΟΝ : Το σοβιετικό ή το Κουβανέζικο μοντέλο ΠΦΥ ήταν  πρότυπα για την οργάνωση ολοκληρωμένου – ποιοτικού – δωρεάν συστήματος ΠΦΥ. Εμείς όμως νομοθετούμε ένα μεικτό σύστημα που αξιοποιεί συμπληρωματικά και τον ιδιωτικό τομέα υγείας. Παρ΄όλα αυτά,  συναντά τις  αντιδράσεις και των υποτιθέμενων « μεταρρυθμιστών» :  πολιτικών δυνάμεων και προσώπων  που μιλούν  για μεταρρυθμίσεις χωρίς να τις εννοούν –  όταν παίρνουν συγκεκριμένο ανθρωποκεντρικό και ριζοσπαστικό περιεχόμενο, που μιλούν για συνεννοήσεις των δυνάμεων ευρωπαϊκού προσανατολισμού  χωρίς στη πραγματικότητα  να τις  εννοούν –  ούτε καν  στα ζητήματα που αφορούν το μέλλον των δικαιωμάτων  – της ποιότητας ζωής στην Ενωμένη Ευρώπη, αλλά ούτε  και  στα ζητήματα που απαιτούν καθολική πολιτική στήριξη στην Ελλάδα.

Οι προθέσεις – οιπροηγούμενες  απόπειρεςΜεταρρύθμισης της ΠΦΥ – δεν ολοκληρώθηκανποτέ καθώς δεν διασφάλιζαν  τη συγκεκριμένη  πολιτική βούληση των τότε  Κυβερνήσεων και κυρίως  τη χρηματοδότησή της. Τώρα το Υπουργείο Υγείας εξασφάλισε  τη σαφή πολιτική βούληση της Κυβέρνησης Τσίπρα,  να αποτελέσει η παρέμβαση στην Υγεία προτεραιότητα της κυβερνητικής πολιτικής. « Κι όταν θέλεις κάτι πάρα πολύ,  το σύμπαν συνωμοτεί για να το πετύχεις» έλεγε ο Πάολο Κοέλιο.

Η Βουλή, χωρίς τη μεταρρυθμιστική συνέπεια της  ΝΔ και του μεταλλαγμένου  ΠΑΣΟΚ,  ψηφίζοντας τον νέο Νόμο για τη Μεταρρύθμιση στη ΠΦΥ, έδωσε περιεχόμενο στην έννοια ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΕΙΣ και  έγραψε  την ιστορική συνέχεια των ριζικών αλλαγών στην Υγεία που άρχισαν στην Ελλάδα με τον Νόμο 1397 του 1983.

 

ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ ΣΑΚΗΣ

 

ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΗΣ ΤΗΣ ΕΠΕΚΕ ΥΓΕΙΑΣ ΤΟΥ ΣΥΡΙΖΑ